Ortelius

De Koninklijke Bibliotheek, nationale bibliotheek van Nederland, heeft een bijzondere wereldatlas uit de zestiende eeuw verworven, het Toonneel des Aerdt bodems van Abraham Ortelius. Deze atlas wordt beschouwd als de eerste moderne atlas: een gedrukt boek met kaarten van gelijk formaat die speciaal voor die uitgave gemaakt zijn. Dit exemplaar is bijzonder omdat de schitterend ingekleurde kaarten voorzien zijn van beschrijvingen in het Nederlands. Het Toonneel des Aerdt bodems is verworven met steun van de jubilerende Vriendenvereniging van de KB.

De atlas is vervaardigd in Antwerpen, in de eerste jaren van de Tachtigjarige Oorlog. Alle kaarten zijn getekend naar door hem verzamelde bronnen door de Vlaamse cartograaf Abraham Ortelius en gegraveerd door Frans Hogenberg en de gebroeders Arsenius. De eerste uitgave in het Latijn, Theatrum Orbis Terrarum, werd in 1570 gedrukt door Gillis Coppens van Diest; latere uitgaven kwamen van de persen van de wereldberoemde drukker Christoffel Plantijn. Het werk werd een doorslaand succes. Na de Latijnse editie verscheen snel deze Nederlandse en daarna ook edities en aanvullingen in het Duits, Frans, Spaans, Engels en Italiaans.

Zoals te zien werd destijds het noorden niet altijd boven aan de kaart weergegeven. Sjakoo verbaasde zich over de al of niet vermelde plaatsnamen rond Steenwijk.